Welke rol spelen gluten bij het ontstaan van een lekkende darm en auto-immuunziekten?

De laatste jaren wordt er steeds meer bekend dat niet alleen mensen met coeliakie (intolerantie voor gluten), maar veel meer mensen profiteren van een glutenvrij dieet. Is er een link tussen gluten met auto-immuunziekten en de onderliggende lekkende darm (‘leaky gut’)?
M ensen met coeliakie hebben een ‘glutenintolerantie’ en kunnen geen voedingsmiddelen met gluten verdragen. Gluten zijn een eiwit dat in granen zit zoals tarwe, gerst, kamut, spelt en vaak ook (besmette) haver. Ook zitten gluten vaak in allerlei (bewerkte) producten waarin het onder andere als bindmiddel wordt gebruikt. Coeliakie komt momenteel bij ongeveer 25.000 Nederlanders voor maar het vermoeden gaat dat de werkelijke cijfers hoger liggen aangezien de klachten vaak niet als coeliakie herkend worden.
‘Coeliakie komt twee keer zo vaak voor bij vrouwen als bij mannen’
Pexels photo 226615

Naast coeliakie bestaat er ook ‘glutensensitiviteit’. Mensen met glutensensitiviteit hebben geen aantoonbare coeliakie, maar hebben na het eten van gluten wel klachten zoals buikpijn en vermoeidheid. Een tijdelijk glutenvrij dieet kan deze klachten verminderen.

Wanneer mensen met een ‘glutenintolerantie’ of ‘glutensensitiviteit’ gluten eten, raakt de dunne darm beschadigd waardoor de darmvlokken kapot gaan. Op den duur zijn er geen darmvlokken meer over op de darmwand en kunnen voedingsstoffen onvoldoende opgenomen worden waardoor vitamine en minerealen tekorten ontstaan.

Glutensensitiviteit levert de grootste bijdrage aan het ontwikkelen van een lekkende darm (‘leaky gut’) bij mensen met een auto-immuunziekte aangezien de darmwand door de beschadigingen steeds meer doorlaatbaar wordt. De balans in de darmflora wordt verstoort en het auto-immuunsysteem wordt getriggerd. Auto-immuunziekten ontstaan doordat het immuunsysteem zich tegen het eigen lichaam keert en lichaamseigen cellen en stoffen als lichaamsvreemd ziet. Je overijverige lichaam valt cellen aan waarbij geen onderscheid meer gemaakt tussen lichaamsvreemde indringers en je lichaamseigen stoffen. Een lekkende darm is hierbij veelal de onderliggende oorzaak.

Pexels photo 209403 bread

Er zijn drie factoren die een rol spelen bij het ontwikkelen van auto-immuunziekten:

  1. Genetische kwetsbaarheid;
  2. Omgevingsfactoren en triggers;
  3. Dieet en lifestyle.

 

'Tarwe is het enige graan dat je voor altijd links kunt laten liggen'

Het eten van gluten wordt als de belangrijkste trigger gezien onder de categorie omgevingsfactoren. Naast bij coeliakie wijzen onderzoeken uit dat gluten direct gelinkt zijn als omgevingsfactor bij het ontstaan van MS, Dermatitis herpetiformis (ziekte van Duhring) en Bulleus pemphigoid (blaarziekten). Ook zijn er sterke aanwijzingen dat gluten bij andere auto-immuunziekten een belangrijke trigger zijn.

 

Het vermijden van gluten kan voor veel mensen voor een verlichting van darmklachten zorgen. Niet alleen bij mensen met coeliakie. Als je een auto-immuunziekte hebt, is het zelfs raadzaam om alle gluten voor langere tijd zo veel mogelijk te mijden. Let op, als je geen klachten ondervindt is het niet handig om ze voor de rest van je leven te vermijden. Vooral nu het bijna hip is om glutenvrij te eten zijn er veel mensen die het doen. Het grote nadeel is dat je systeem het kan ontwennen en als je dan per ongeluk toch wat tarwe (dit graan bevat vrij agressieve gluten) naar binnen krijgt, kun je pijn en krampen ondervinden. Terwijl dit misschien helemaal niet nodig was. Probeer als je volledig klachtenvrij bent zoveel mogelijk gezondere koolhydraten zoals groenten en onbewerkte hele glutenvrije en soms ook glutenbevattende granen (maar geen tarwe) te eten. Zo ben je gevarieerd bezig en ontwent je lijf de gluten niet volledig. Tarwe is eigenlijk de enige die je voor altijd links kunt laten liggen.

Pexels photo 620333

Naast het vermijden van gluten is het herstellen van de darmgezondheid belangrijk voor herstel. Met een speciaal ontstekingsremmend dieet wordt er aandacht besteed aan het aanpassen van je voedingspatroon door het eten van helende voeding en het weglaten van voeding die de darmwand beschadigt. Het Heel je Darmen Programma richt zich daarna op - de naam zegt het al - het helen van je lekkende darm. Het doel is om de chronische ontstekingsreacties te verminderen waardoor de darmgezond verbetert en hiermee de klachten verminderen of zelfs verdwijnen.

Hoewel er nog geen onderzoeken gedaan zijn naar de effecten van dit dieet bij mensen met Coeliakie of een ‘glutensensitiviteit’, is het vermoeden dan het herstel van de klachten sneller zal gaan wanneer door middel van het volgen van het AIP ook aandacht besteed wordt aan het herstellen van de darmgezondheid naast enkel het weglaten van gluten.

Ook last van een opgelazen buik, winderigheid, of darmklachten? Het gloednieuwe Better Healtlh 'Heel je Darmen Programma' laat je zien wat jouw darmen nodig hebben, hoe je jouw darmflora herstelt en je darmwand heelt. Slecht een paar kleine aanpassingen helpen jou naar een zorgeloze buik!

 

Bronnen:

 

Pasta 2343875 640
Artikelen Health & Food Kids & Family

Lees ook